Στη συνέχεια παραθέτω αποσπάσματα από τον Θουκυδίδη, τα οποία αναφέρονται στην απαίτηση των Αθηναίων προς τους Μήλιους να προσχωρήσουν στη συμμαχία τους τον Μάρτιο του 416 π.Χ.
- Αθηναίοι: Έχει καλώς. Εμείς, εν τούτοις, δεν θα χρησιμοποιήσομε ωραίες φράσεις, υποστηρίζοντας με πολλά λόγια, που δεν πρόκειται να πείσουν κανένα,...[...]. Νομίζουμε, αντιθέτως, ότι επιβάλλεται να επιδιώξομε, και σεις και εμείς, εκείνο που θεωρούμε αληθινά κατορθωτό, αφού, πραγματικά, και οι δύο γνωρίζομε ότι κατά τη συζήτηση των ανθρωπίνων πραγμάτων, το επιχείρημα της δικαιοσύνης έχει αξία μόνο μεταξύ ίσων, ότι, όμως, ο ισχυρός επιβάλλει ό,τι του επιτρέπει η δύναμή του και ο ασθενής παραχωρεί ό,τι του επιβάλλει η αδυναμία του»
- Μήλιοι: Ώστε, δεν θα μας δεχθείτε να είμαστε φίλοι σας και όχι εχθροί σας, αλλά να διατηρήσομε την ειρήνη και την ουδετερότητά μας;
-Αθηναίοι: Όχι. Γιατί η έχθρα σας μας βλάπτει πολύ λιγότερο από τη φιλία σας. Και τούτο διότι εις τα όμματα των υπηκόων μας, η φιλία σας θα είναι τεκμήριο αδυναμίας, ενώ το μίσος σας θα είναι τεκμήριο ότι είμαστε ισχυροί.
- Αθηναίοι: Όσον αφορά στα επί του δικαίου στηριζόμενα επιχειρήματα, θεωρούμε ότι και σεις και εμείς δεν στερούμεθα τέτοιων, νομίζουμε όμως ότι όσοι διατηρούν την ελευθερία των οφείλουν τούτο στη δύναμή των, εμείς δε δεν επιτιθέμεθα κατ΄ αυτών, ένεκα φόβου.
- Μήλιοι: Γνωρίζομε όμως ότι κάποτε οι τύχες του πολέμου επιμερίζονται με περισσότερη ισότητα μεταξύ των αντιπάλων, από όσο θα μπορούσε κανείς να περιμένει αποβλέποντας στην άνιση δύναμή τους. Και για εμάς, η μεν άμεση υποχώρηση σημαίνει απώλεια κάθε ελπίδας, ενώ, αν πολεμήσομε, υπάρχει ακόμη ελπίδα να μείνομε σώοι.
-Αθηναίοι: Η ελπίδα είναι πράγματι παρηγοριά σε ώρα κινδύνου και όσες φορές κανείς, στηριζόμενος σ΄ αυτήν, διακινδυνεύει μόνο ό,τι έχει ως περίσσευμα, τότε αυτή φέρει μεν βλάβη αλλ΄ όχι και πλήρη καταστροφή. Αλλ΄ όταν η άκρατη φύση της ελπίδας παρασύρει κάποιον στο να ρίξει τον περί των όλων κύβο, τότε μόνο αντιλαμβάνεται αυτός την αληθινή φύση της, όταν η καταστροφή έχει ήδη επέλθει».
- Μήλιοι: Αλλ΄ εμείς, εξαιτίας ακριβώς του λόγου αυτού πιστεύομε, προ πάντων, ότι οι Λακεδαιμόνιοι, χάριν του ιδίου του συμφέροντός των, δεν θα θελήσουν να εγκαταλείψουν τους Μηλίους...
-Αθηναίοι: Αλλά, δεν νομίζετε ότι το συμφέρον συμβαδίζει με την ασφάλεια, ενώ η άσκηση της δικαιοσύνης και της τιμής συνεπάγεται κινδύνους, τους οποίους οι Λακεδαιμόνιοι αποφεύγουν, ως επί το πλείστον, ν΄ αντιμετωπίζουν;
Μετά από αυτά, οι Αθηναίοι απεχώρησαν από τη συνδιάσκεψη και περίμεναν την απάντηση των Μηλίων. Οι Μήλιοι υπολόγισαν ότι θα ήταν προτιμότερο για τους Αθηναίους, να τους δεχτούν ως φίλους και όχι ως εχθρούς. Και ότι θα είχαν το χρόνο να εξασφαλίσουν την συμμαχία των Σπαρτιατών.
Έκαναν λάθος όμως. Δυστυχώς γι΄αυτούς, ούτε οι Σπαρτιάτες διακινδύνευσαν την εμπλοκή τους ούτε και οι Αθηναίοι έκριναν ότι συνέφερε πια να τους έχουν φίλους. Στην αντιπαράθεση επιχειρημάτων, τους τα είχαν εξηγήσει όλα αλλά δεν είχαν καταλάβει παρά μόνο ελάχιστα...!
Οι Αθηναίοι στη συνέχεια κατέστρεψαν τη Μήλο, διαπράττοντας ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Να σημειωθεί ότι τα παραπάνω αποσπάσματα είναι από μετάφραση του Ελ. Βενιζέλου, ο οποίος είχε προφανώς μελετήσει πολύ καλά τον Θουκυδίδη. Ίσως είναι και αυτός ένας ακόμη λόγος που ο Ελ. Βενιζέλος υπήρξε τόσο μεγάλος στην εξωτερική του πολιτική. Αυτή βέβαια ήταν και η διαφορά πνεύματος ορισμένων μεγάλων πολιτικών του παρελθόντος σε σχέση με τις σημερινές μετριότητες που διαμόρφωσαν την πολιτική τους σκέψη μέσα σε κομματικές επιτροπές....